Dino 246 GT Chairs & Flares restauratie

Wat is er zo bijzonder aan de Dino?

Het verhaal achter de Dino is dat Enzo Ferrari deze sportauto als ode aan zijn op jonge leeftijd overleden zoon Alfredo Ferrari gebouwd heeft. Het is dan ook geen Ferrari en heeft geen Ferrari logo’s. De Dino is ontworpen door Aldo Brovarone en Leonardo Fioravanti bij Pininfarina. Ze zijn gebouwd door Carrozzeria Scaglietti. Maar wat maakt deze specifieke auto dan zo speciaal? Er zijn twee type Dino’s: een Dino 206 en een 246. In totaal zijn er ongeveer tienduizend Dino’s gebouwd tussen 1967 en 1974.

De Dino die wij hebben gerestaureerd is een Chairs & Flares versie. Dus met brede wielkasten, Campagnolo wielen en Ferrari Daytona stoelen. De meeste Chairs & Flares zijn voor de Amerikaanse markt geproduceerd. In totaal zijn er maar 5 coupe’s speciaal voor de Europese markt gemaakt. In 1973 kocht een Amerikaanse militair, die in Spanje gelegerd was, deze nieuwe Europese Chairs & Flares die uiteindelijk door Lusso Classics gerestaureerd zou worden. Deze eerste eigenaar nam hem toen mee naar de Verenigde Staten.

In welke staat was de auto voor restauratie?

Toen ik, voordat ik in 2014 het bedrijf overnam, bij Lusso Classics kwam werken, werd dit mijn eerste restauratieproject. Niet wetende dat het zo’n intensief en bijzonder project zou worden. Wij zijn vol enthousiasme en goede moed van start gegaan met de renovatie. Dat begon met het verzamelden van zoveel mogelijk informatie over de auto. Al snel ontdekte we dat de Dino in 1980 in Amerika betrokken was bij een kop staart botsing met brand tot gevolg. Door dat ongeluk en de hitte is de auto kromgetrokken.

Hoe ontdekte je van dat ongeluk?

Door speurwerk hebben wij de Amerikaanse eigenaar achterhaald die ons foto’s stuurde van de auto na het ongeluk. Hij heeft de Dino toen gesloopt voor onderdelen die hij gebruikte om een andere Dino die hij had compleet te maken. Op deze foto’s werd ons dus duidelijk wat er gebeurd was. ‘Met de wetenschap van dat ongeluk zijn we de auto nauwkeurig gaan onderzoeken. Direct werd duidelijk dat de neus en de kont naar beneden gebogen stonden. Zo stond de auto stond eigenlijk gewoon in een “S” vorm. Nadat zware ongeluk en de daaropvolgende reparatie en restauratie kon de auto wel de weg weer op, maar het was zeer slecht uitgevoerd.

Er was met name gewerkt om de passingen van de auto weer recht te maken. Maar de auto zelf bleef natuurlijk krom. De sluitingen gingen daardoor wel weer goed, maar je zag bijvoorbeeld nog steeds dat het dak naar beneden hing. Ook zag je dat de uitsparingen van de voorruit niet klopten. Zo viel de ruit er nagenoeg doorheen. De achterruit was links lager dan rechts. En ga zo maar door.

Al snel zagen we dat de auto er bij aanvang echt niet goed aan toe was. Vervolgens hebben we de auto toen met behulp van lasertechnologie uitgemeten. Daardoor werd nog pijnlijker duidelijk hoe scheef hij op zijn frame stond. Toen hebben we de huid losgehaald van het buizenframe. Wonder boven wonder was het buizenframe nog redelijk goed in tact.

Is het buizenframe aangepakt?

Eerlijk gezegd hebben we uiteindelijk alsnog een groot deel van het buizenframe moeten vervangen. Als je wilt gaan voor een restauratie waarbij het eindresultaat beter is dan toen de auto nieuw uit de fabriek rolde, dan weet je dat je geen enkele concessie kan doen. Om dat mogelijk te maken zijn onze uitgangspunten altijd de fabriekstekeningen en de lasermetingen geweest.

Waar haal je de fabriekstekeningen vandaan?

Er is een boek genaamd “Dino Compendium” geschreven door Matthias Bartz. In dit boek staat werkelijk alles over deze bijzondere auto’s. Bartz heeft er zijn levenswerk van gemaakt om alles over de Dino te beschrijven. Vervolgens zijn we met het plaatwerk begonnen. Bart Roomijnders is een van de carroseriebouw specialisten in Nederland en samen met zijn bedrijf hebben we ervoor gezorgd dat het plaatwerk weer als fabrieksnieuw werd.

Originele kleur of toch anders?

De Dino is gespoten in de prachtige kleur Azzurro Metallizzato. Dat is niet de originele kleur waarmee de auto de fabriek verlaten heeft. Oorspronkelijk is de auto in Blu Scuro Dino afgeleverd. Deze kleur vonden wij niet mooi. Daarom is gekozen voor de nieuwe originele lakkleur met een volledig in zwart leer uitgevoerd interieur. Deze combinatie maakt de Dino echt tot een bijzonder exemplaar.

Is de auto minder waard als de lak niet origineel is?

Daar zijn veel discussies en meningen over en die blijven verdeeld. Er is een groep puristen die vindt dat de originele kleur waardevoller is en er is een andere groep liefhebbers die vindt dat de auto zo mooier is geworden en daarom dus meer waard is. De uitgangspositie is dat de auto altijd in originele kwaliteit met de authentieke kleurcodes wordt gespoten.

Matching numbers

Origineel werd een Ferrari gebouwd met een bodynummer waarbij de motor hetzelfde nummer kreeg. Dan had je dus een matching body en motor. De Dino is gebouwd met een Fiat V6 motor. Deze werden in een batches van 100 motoren door Ferrari bij Fiat besteld. Er zijn dus geen matching bodies met motornummers te vinden, simpelweg omdat het origineel zo niet gebouwd is.

Ons motornummer en de nieuwe motor die we in de Dino hebben geplaatst hebben zo’n 20 nummers verschil. De nieuwe motor is dus binnen dezelfde batch gebouwd destijds. Dit is uniek als je een auto gaat restaureren. Als je dan ook nog een uitstekende nieuwe motor met een nummer uit dezelfde productielijn uit die tijd vindt, is dat helemaal bijzonder.

De eerste eigenaar

We hebben na veel speurwerk kunnen achterhalen wie de eerste eigenaar was van de Dino, namelijk de eerdergenoemde Amerikaanse veteraan. Inmiddels is deze man hoogbejaard. Hij heeft vroeger onze Dino uit elkaar gehaald om een andere Dino die hij had te restaureren. Het chassisnummer van de Dino was bij ons bekend, maar het bodynummer was niet bekend vanwege de schade, sloop en slechte restauratie. Alle delen met bodynummers waren helaas vervangen.

Om een certificering door Ferrari te bemachtigen, is het van belang dat de nummers allemaal kloppen. De Amerikaan had zijn andere Dino nog in bezit. Bijzonder is dat hij voor ons de originele stang en deurscharnieren uit zijn andere Dino gehaald heeft en deze naar ons opgestuurd heeft. Wij hebben toen een nieuwe stang en scharnieren gemaakt voor die man. De originelen die we ontvingen, hebben we in onze Dino geplaatst.

Hoe zijn jullie aan de onderdelen gekomen?

Onderdelen voor een Dino zijn niet tot nauwelijks nog te krijgen. Dus het was veel online zoeken, in het netwerk bellen, eBay afspeuren en een portie geluk hebben. We hebben veel onderdelen uit Amerika en Duitsland kunnen halen. Een hoofdpijndossier werden de chromen voorruit sierlijsten. Daar was gewoonweg niet meer aan te komen. We hadden echt alle hulplijnen ingeschakeld, maar we konden ze maar niet vinden.

Tot we met de Dino op het Concours d’Elegance bij Paleis Het Loo in Apeldoorn stonden. De Dino stond toen nog in de grondverf. We raakten aan de praat met een man die nog in Dino’s geracet had. Tot onze grote verbazing had de beste man nog chromen sierlijsten ergens in zijn kippenschuur liggen. Deze sierlijsten konden wij gebruiken en zo kwamen we nog een stap dichterbij het opleveren van de Dino.

Certificering door Ferrari

Ferrari heeft een built sheet waarin staat hoe de auto gebouwd is, met welke opties en extra’s. Pas als je de auto laat certificeren gaan ze in die sheet kijken o.b.v. chassisnummer, bodynummer, motornummer en baknummer. Als dat niet correspondeert, willen ze de auto bij Ferrari niet keuren. Hier wordt vrij geheimzinnig over gedaan door de mannen uit Maranello. De keuring van de auto en het bijbehorende certificeringsproces kostte rond de 10k euro.

We gingen met de Dino naar London en lieten de keuring en het certificeren via Joe Macari Performance Cars lopen. Zij onderhouden zeer warme banden met Ferrari in Italië. Dit heeft het proces versneld. Daar is de auto op een dag gedemonteerd, onderzocht en zijn er door de Ferrari specialisten meer dan 200 foto’s gemaakt.

De informatie en de foto’s zijn door het team van Joe Macari Performance Cars doorgestuurd naar Italië. Dit traject heeft al met al toch nog zo’n driekwart jaar geduurd. Dit komt omdat Ferrari vanuit de hele wereld vele aanvragen krijgt. En het werkt heel simpel: de aanvraag gaat onder op de stapel. Dan komt een keer per maand het comité van Ferrari specialisten bij elkaar. Het comité beoordeelt dan aan de hand van alle ingestuurde foto’s en informatie of de auto wel zo gebouwd is zoals hij ooit de fabriek verlaten heeft.

Het comité wordt gevormd door mannen die vroeger zelf die specifieke auto’s gebouwd hebben. Zij kennen ieder schroefje, boutje en moertje. Als laatste stap wordt er een boek en certificaat gemaakt waarmee de authenticiteit van de auto kan worden aangetoond. Dit mooie moment was fantastisch om mee te maken.

Hoogte en dieptepunten van de restauratie

Laten we met de dieptepunten beginnen. Het hele traject heeft maar liefst vijf jaar geduurd. Hierbij zijn letterlijk meerdere momenten geweest waarop de moed me in de schoenen zonk. Het ergste moment was dat we er achter kwamen dat de Dino zo krom was als een hoepel. De auto was dus een echte uitdaging. Daardoor hebben we uiteindelijk wel een mooie relatie met de auto opgebouwd.

Als we terugdenken aan het hele project dan waren er twee duidelijke hoogtepunten. Het eerste hoogtepunt was de certificering door Ferrari. Het moment dat het certificaat werd afgeleverd was echt onbeschrijfelijk. Het tweede hoogtepunt beleefden we met de auto in Arizona. De Dino werd een ‘record breaking car’ en is bij RM Sotheby’s geveild voor een bedrag van maar liefst 500k Dollar.

Ga je een relatie aan met zo’n auto?

Ja, zeker. Het moment van scheiden was ook pijnlijk, vooral het moment dat de Dino in de container ging en verdween. Ik heb de Dino zelf nog de container ingereden en hem persoonlijk vastgezet. De laatste foto’s genomen. Toen was het zo ver. De deur ging dicht en de container werd op het schip gehesen. Dat voelt dan heel definitief aan als een afscheid.

Vervolgens ga je wel denken: ‘wat als de auto straks niet aan komt of er gebeurt iets met het schip gedurende de overvaart naar Amerika?’ Het was namelijk orkaanseizoen. Je hoort wel eens dat zo’n containerschip haar bestemming niet bereikt of dat alles even door elkaar geschud wordt op zee. Dan ben je weer terug bij af.

Gaat dit verder dan geld verdienen?

Absoluut. Dit was een prachtige mijlpaal voor Lusso Classics. We hebben van een zero een hero gemaakt. Zo’n restauratieproject komt je niet vaak tegen. We restaureren wel vaker auto’s die incompleet binnenkomen en volledig fabrieksnieuw weggaan. Maar aan deze auto klopte werkelijk niks. We hebben echt van helemaal niks een prijswinnende auto gemaakt.

Zo’n project bevat in alle opzichten de meest extreme situaties van positief naar negatief en andersom. Omdat het emotioneel ook een zwaar project is, doe je dit gewoon niet te vaak. Uiteindelijk zijn we wel enorm trots op wat we van de Dino gemaakt hebben.

Start restauratie

Halverwege restauratie

Eindresultaat